Spekülasyon & Manipülasyon nedir?
1
Spekülasyon & Manipülasyon nedir?
Belki de yeterli düzeyde finansal okur-yazarlığa sahip olunmadığı için bu iki kavram sürekli karıştırılıyor. Kısaca bu karmaşadan ve terimlerin gerçek anlamlarından bahsedeyim…
Türk Dil Kurumu (TDK) Sözlüğüne göre, Spekülasyon: Vurgunculuk.
TDK’yı referans alan gazeteci de elbette kelimeyi bu anlamda kullanacaktır.
Manipülasyon nedir aynı sözlüğe göre: Yönlendirme, yönlendirim.
Her neyse, bırakalım TDK’yı, bu terimleri borsada nasıl anlamalıyız ona dönelim…
2
Mart 2020’ye dönelim…
Bir ortam düşünün, pandemi tüm dünyada hızla yayılmaya başlamış; yolda yürürken düşüp bayılan insanlar, hınca hınç hastaneler, artan vaka sayıları...
Hiçbir ülkede yeterli maske, önlük hatta dezenfektan bile yok!
Türkiye’de bir laboratuvarın, Covid testleri yaptığı spekülasyonu yayılıyor ve o firmayla ilgili hisse değerini 25- 30’a katlıyor.
Spekülasyon hisseyi fiyatlıyor.
Tahmin edeceğiniz üzere #Rtalb’dan bahsediyorum.
4
Pandemi döneminden bir örnek daha…
Dünyadan haberler; ABD’de market raflarında tuvalet kağıdı kalmamış…
BIST’te işlem gören tuvalet kağıdı üreticisi #Vking ait hisseler, belki ABD’ye hiç ihracat yapmasa da spekülasyondan olumlu etkilendi ve
dikkat çeken bir yükseliş gösterdi. 😊
3
Yine pandemi dönemi…
Halk endişeli, sokağa çıkma yasakları konuşuluyor. Vatandaş stok yapma telaşı içinde. Dikkat edin yine korku diğer tüm duygulara baskın geliyor. Market raflarında #un kalmıyor.
Ve #Uluun etkileyici bir çıkışla tavan serilerine başlıyor.
Spekülasyon gerçekçi olduğunda böyle etkiler yapabiliyor.
Spekülasyon gerçekçi olmasa da piyasa tarafından kullanılabilir mi?
Yanıt, evet!
5
Anlatılanların hepsi geçtiğimiz bir yıl içerisinde yaşandı...
Son olarak, manipülasyona bakalım...
Manipülasyon nedir?
Bir hisseyle ilgili tutarlılığı olmayan bir bilgi vererek piyasa bozucu eylemlere girmektir. Yatırımcıyı yanlış yönlendirerek kendine kişisel menfaat sağlamak da diyebiliriz.
Spekülasyondan farklı olarak, bilgi ya da haber alenen ve kitlesel olarak dağıtılır, yönlendirme yapmak temel hedeftir.